سواد اقتصادی/ قانون کاهش مطلوبیت

برای توضیح قانون کاهش مطلوبیت نهایی باید اول ببینیم مطلوبیت و مطلوبیت نهایی چه هستند. به زبان ساده، مطلوبیت عبارتی است برای توصیف رضایتی که پس از مصرف کالا یا خدمتی کسب می‌کنید. در حالی که مطلوبیت نهایی یعنی مقدار افزایش در مطلوبیت شما، وقتی یک واحد اضافه از کالا یا خدمت را مصرف می‌کنید.
قانون مطلوبیت نهایی کاهنده که قانون اول «گاسِن» هم نامیده می‌شود، به بیان ساده می‌گوید هر چه واحدهای بیشتری مصرف کنید، مطلوبیت نهایی معمولاً کمتر می‌شود.
مثلاً وقتی که تشنه هستید، یک لیوان آب‌پرتقال رضایت زیادی در شما ایجاد می‌کند. شما می‌توانید یک لیوان دیگر هم بعد از آن بنوشید، اما قرار نیست این لیوان به اندازه قبلی به شما مطلوبیت دهد. لیوان سوم ممکن است به رضایت شما اضافه کند، اما نه چندان زیاد. از نقطه‌ای به بعد ممکن است یک لیوان اضافه مطلوبیت منفی هم به همراه بیاورد؛ چرا که مثلاً بعد از لیوان دهم احتمالاً خیلی حال خوبی نداشته باشید!
البته که استثناهایی هم وجود دارد؛ از تماشای یک سریال گرفته که دیدن چند قسمتش می‌تواند مطلوبیت بیشتری نسبت به تماشای صرفاً‌ یک قسمت دهد، تا لذت بیشتر از کلکسیون تمبرهایتان وقتی که به مرور تعدادشان بیشتر می‌شود. اما به هر حال، قانون کاهش مطلوبیت نهایی دید جالبی می‌دهد از این که آدم‌ها چطور مصرف می‌کنند.